Wycieczka Litwa – Łotwa – Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kochanowskiego w Zwoleniu

W dniach 18 – 22 września 2023 r. grupa 45 uczniów klas 2, 3 i 4 naszego liceum (pod opieką p. Anety Rozwadowskiej, p. Marty Balcerowskiej, p. Tomasza Pluty oraz p. Jacka Adamca) uczestniczyła w pięciodniowej wycieczce zagranicznej: Troki – Wilno – Ryga, zrealizowanej w ramach przedsięwzięcia MEiN „Poznaj polskie ślady w Europie”. Warto podkreślić, że nasze liceum jest jedną z 78 szkół z całej Polski, którym udało się pozyskać środki finansowe w ramach tego programu. Na realizację zadania otrzymaliśmy dofinansowanie w kwocie 75 000 zł.

Celem przedsięwzięcia było umożliwienie uczniom poznania zabytków polskiej kultury na terenie Europy i zaznajomienie ich z osiągnięciami naukowymi Polaków poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Nauka oparta na praktycznym odkrywaniu śladów polskiej historii poza terytorium naszej ojczyzny stworzyła młodzieży warunki do zdobywania nowej wiedzy w niepowtarzalnym środowisku edukacyjnym.

Zwiedzanie rozpoczęliśmy od malowniczego miasteczka Troki, które jest położone niespełna 30 km od Wilna i otoczone z każdej strony jeziorami. Litewska perełka słynie z zamku na wyspie oraz kolorowych, drewnianych domów Karaimów i ich pysznej kuchni. Troki to reprezentacyjna wizytówka Litwy oraz niezwykle barwne wielokulturowe miasteczko z intrygującą historią, jaką od lat tworzą tutaj Karaimi. Kiedyś była to królewska siedziba Wielkiego Księstwa Litewskiego, a do czasu II wojny światowej również polskie miasto. Zamek na wyspie, który oblewają wody jeziora Galve, zrobił na nas ogromne wrażenie. Piękna pogoda, miejscowe zabytki i zachwycające krajobrazy wprawiły młodzież w wyjątkowy nastrój. Wizyta w Trokach stanowiła też niepowtarzalną szansę na spróbowanie oryginalnych potraw spożywanych przez Litwinów i Karaimów. Ciekawym doświadczeniem była degustacja kibinów, czyli pieczonych pierogów z kruchego ciasta nadziewanych mięsem, warzywami lub owocami, które są podstawą kuchni karaimskiej. Wieczorem dotarliśmy do miejsca zakwaterowania, którym okazał się piękny hotel „Pan Tadeusz”, będący częścią Domu Kultury Polskiej w Wilnie.

W kolejnych dniach z przewodnikiem odkrywaliśmy polskie ślady w stolicy Litwy. Wilno jest historycznie mocno związane z Polską. Do 1795 było stolicą Wielkiego Księstwa Litewskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a w latach 1922–1939 znajdowało się w granicach II RP. Dlatego też pobyt w stolicy Litwy spędziliśmy bardzo intensywnie, realizując kolejno aż 6 punktów edukacyjnych wyszczególnionych w przedsięwzięciu „Poznaj polskie ślady w Europie”. Pierwszym miejscem, które odwiedziliśmy, był Cmentarz na Rossie, jedna z czterech polskich nekropolii narodowych. W skład zespołu cmentarnego wchodzi Stara Rossa, Nowa Rossa, Cmentarz Wojskowy oraz mauzoleum Matka i Serce Syna. Następnie zwiedziliśmy Uniwersytet Wileński (założony w 1579 przez króla Polski Stefana Batorego jako Akademia i Uniwersytet Wileński), Pomnik Adama Mickiewicza i Klasztor Bazylianów. Będąc w stolicy Litwy, łatwo zauważyć, że w mieście tym jest bardzo dużo obiektów sakralnych. Odwiedziliśmy kila za nich, w tym piękny barokowy kościół św. Piotra i Pawła, Bazylikę archikatedralną św. Stanisława Biskupa i Władysława, która stanowi miejsce pochówku wielkich książąt litewskich i królów Polski, no i oczywiście Ostrą Bramę.

W ramach wycieczki odwiedziliśmy również stolicę Łotwy, która od 1990 roku jest siedzibą Związku Polaków na Łotwie. Spacer z przewodnikiem po Rydze rozpoczęliśmy od Starego Miasta, które stanowi jedno z największych w Europie skupisk architektury secesyjnej i wpisane jest na listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO. Zwiedziliśmy Zamek, który od 1995 roku jest rezydencją prezydenta Łotwy oraz siedzibą kilku państwowych muzeów. Oprowadzający uświadomił nas, że niegdyś był rezydencją polskich namiestników m.in. Jana Hieronima Chodkiewicza i księcia Jerzego Radziwiłła. Przy uliczce Polska Brama przewodnik pokazał nam kościół Matki Boskiej Bolesnej z 1784 roku, który został wzniesiony w związku z obecnością w mieście polskojęzycznej ludności katolickiej. Ciekawym punktem edukacyjnym okazał się Dom Bractwa Czarnogłowych, dawniej nazywany Dworem Artusa, gdzie wiosną 1921 r. podpisano traktat ryski. Ostatnim punktem edukacyjnym w stolicy Łotwy był Dawny Gmach Politechniki Ryskiej, gdzie między innymi studiował Ignacy Mościcki (prezydent Rzeczypospolitej w latach 1926–1939). Z opowieści przewodnika dowiedzieliśmy się również, że na Politechnice Ryskiej powstały jedne z najstarszych polskich korporacji akademickich: Arkonia i Welecja.

Po pięciu dniach pełnych wrażeń wróciliśmy do domu. Wszyscy byli zmęczeni, ale bardzo zadowoleni i bogatsi o nowe doświadczenia związane z odkrywaniem licznych polskich śladów w tej części Europy.

Miejsca odwiedzone w ramach programu Poznaj polskie ślady w Europie:

Zespół zabytkowy – zamek – Troki